+90 216 540 49 59 [email protected]
EN TR

Makine Güvenliğinde Risk Değerlendirmesi: Adım Adım Rehber

29 Ara 2025

Makine güvenliği, üretim süreçlerinin ayrılmaz bir parçasıdır. 2006/42/AT Makine Emniyeti Yönetmeliği, üreticilerin makinelerini piyasaya arz etmeden önce kapsamlı bir risk değerlendirmesi yapmasını zorunlu kılmaktadır. Bu yazımızda risk değerlendirmesinin nasıl yapılacağını adım adım açıklıyoruz.

Makine Güvenliğinde Risk Değerlendirmesi: Adım Adım Rehber

Risk Değerlendirmesi Neden Gereklidir?

Risk değerlendirmesi, makinenin tüm yaşam döngüsü boyunca ortaya çıkabilecek tehlikeleri belirlemeyi ve bu tehlikeleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için önlemler almayı amaçlar.

Risk değerlendirmesi şu durumlarda zorunludur:

  • Yeni makine tasarımı ve üretimi
  • Mevcut makinede modifikasyon yapılması
  • Makinenin farklı bir amaçla kullanılması
  • CE işareti alınması sürecinde

Risk Değerlendirmesi Adımları

Adım 1: Makinenin Sınırlarını Belirleme

İlk olarak makinenin kullanım sınırları net bir şekilde tanımlanmalıdır:

  • Kullanım amacı ve öngörülebilir yanlış kullanımlar
  • Mekanik ve fiziksel sınırlar
  • Kullanım ömrü
  • Çevresel koşullar

Adım 2: Tehlikelerin Tanımlanması

Makinenin tüm yaşam döngüsünde ortaya çıkabilecek tehlikeler belirlenir:

  • Mekanik tehlikeler (ezilme, kesilme, sıkışma)
  • Elektriksel tehlikeler
  • Termal tehlikeler
  • Gürültü ve titreşim
  • Ergonomik tehlikeler

Adım 3: Risk Tahmini

Her tehlike için risk seviyesi hesaplanır. Risk, şu faktörlerin bileşimidir:

  • Zararın şiddeti
  • Zarara maruz kalma olasılığı
  • Tehlikeden kaçınma imkanı

Adım 4: Risk Derecelendirmesi

Hesaplanan riskler kabul edilebilir seviyelerde mi değerlendirilir. Kabul edilemez riskler için önlem alınması gerekir.

Adım 5: Risk Azaltma Önlemleri

Riskler, 3 kademeli yöntemle azaltılır:

  1. Tasarımla güvenlik: Tehlikeli tasarım unsurlarının ortadan kaldırılması
  2. Koruyucu önlemler: Muhafazalar, güvenlik cihazları, ESPE sistemleri
  3. Bilgilendirme: Uyarı işaretleri, kullanım kılavuzları, eğitim

PL (Performance Level) Seviyesi Nedir?

Güvenlik fonksiyonlarının güvenilirliğini belirleyen PL seviyesi, EN ISO 13849-1 standardına göre a'dan e'ye kadar sınıflandırılır. Risk değerlendirmesi sonucunda belirlenen gerekli PL seviyesi, seçilen güvenlik bileşenlerinin PL seviyesinden düşük olmamalıdır.

EUTEST'in Rolü

EUTEST olarak, makine güvenliği konusunda kapsamlı hizmetler sunuyoruz:

  • Risk değerlendirmesi danışmanlığı
  • PL seviyesi kontrolleri
  • ESPE ölçümleri
  • LVD testleri
  • CE işareti belgelendirmesi

Onaylanmış Kuruluş statümüz ve uzman kadromuzla, makinelerinizin güvenlik gereksinimlerini eksiksiz karşılamasını sağlıyoruz.

Sonuç

Risk değerlendirmesi, makine güvenliğinin temelidir. Doğru yapılan bir risk değerlendirmesi hem çalışanlarınızı korur hem de yasal yükümlülüklerinizi yerine getirmenizi sağlar. EUTEST olarak bu süreçte yanınızdayız.

Birlikte daha güvenli bir dünya yaratıyoruz!